ผิดหวัง
สูญเสีย
เสียใจ
เหตุการณ์เหล่านี้เชื่อว่าเราทุกคนต่างเคยเผชิญมาแล้ว ซึ่งบางครั้งอาจฝังใจที่จะตัดสินใจทำอะไรใหม่ หรือเดินหน้าต่อ ความไม่สบายใจเหล่านั้นนานแค่ไหนจึงจะหายไป นักจิตวิทยามี “คำอธิบาย” ให้คลายสงสัย
ความไม่สบายใจคือการเปลี่ยนแปลงไปของอารมณ์
สิ่งหนึ่งที่เราควรต้องรู้คือความไม่สบายใจหรือความทุกข์ที่เกิดขึ้น คือความอ่อนไหวและเปลี่ยนแปลงไปของอารมณ์ เมื่อเจอสิ่งร้ายอารมณ์จะถูกกระตุ้นให้ทำงานให้เรากลัวและอยากหนีออกไปจากตรงนั้น เวลาที่เราพบกับสิ่งที่เราทำได้ไม่ดีหรือความผิดหวัง อารมณ์เศร้าก็จะทำงานให้เราหยุดนิ่งเปราะบางอ่อนแอลงบ้างชั่วขณะ เพื่อให้เราได้พัก ทบทวน หรือเปิดโอกาสให้คนที่เข้มแข็งกว่ามาพาเราเรียนรู้และก้าวออกไป ในวันที่เจอกับความไม่แน่นอนหรือสิ่งที่ไม่ได้คาดการณ์ไว้อารมณ์ ที่พัดเข้ามาคือ “ความกังวล” ซึ่งมีไว้ทำให้เราไ
ด้เตรียมตัวรับมือ
อารมณ์ไม่ได้คงค้างตลอดไป
อารมณ์เป็นการตอบสนองที่มาและไปเหมือนระลอกคลื่น จะซัดเข้ามาในเวลาอันรวดเร็วและอยู่ในชั่วขณะหนึ่งแล้วก็จะสร่างซาถูกพัดพาออกไป อารมณ์เป็นกลไกที่เราไม่ต้องใช้ความคิด ไม่ต้องไตร่ตรองอะไรมาก เราจึงตอบสนองต่อสิ่งต่างๆ ได้ไว และพาตัวเองออกไปจากจุดเกิดเหตุ เมื่อเราพาตัวเองออกจากจุดเกิดเหตุได้ อารมณ์ก็จะค่อยๆ สงบลง เพราะวิกฤติได้ผ่านพ้นไปแล้ว
ทำไมอารมณ์บางครั้งก็อยู่นาน
การที่อารมณ์บางอารมณ์ในบางเหตุการณ์อยู่นาน เพราะอารมณ์บางทีก็ไม่สามารถทำหน้าที่พาเราออกจากจุดเกิดเหตุได้ เพราะจุดเกิดเหตุนั้น “อยู่ในความคิด” ไม่ใช่ “สถานที่” การที่เรายังคิดจดจ่อวนเวียนกับเรื่องที่เกิดขึ้นพยายามจะหาคำอธิบายความผิดหวัง ความไม่เข้าใจ หรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนั้นซ้ำๆ ทำให้อารมณ์ถูกกระตุ้นให้โหมกระหน่ำและพัดพามาตลอด
เหตุผลที่พอเข้าใจได้ จะพาเราออกไป
ศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยา Daniel Gilbert ผู้ศึกษาวิจัยเกี่ยวกับพฤติกรรมความสุขพบว่า การหาเหตุผลและคำอธิบายมาอธิบายสิ่งไม่แน่นอนไม่ชัดเจนได้ (Rationalize) คือกลไกที่ทำให้เราปรับตัวกับความไม่สบายใจและสิ่งที่ทำให้เราทุกข์ ตัวอย่างเช่น ในวันที่เราซื้อหุ้นบางตัวแล้วขาดทุน เราอาจจะจดจ่ออยู่กับการตัดสินใจที่จบไปแล้วว่าทำไมตอนนั้นเราถึงคิดไม่รอบคอบ ทำไมเราจึงตัดสินใจซื้อ จนวันหนึ่งที่เรามีคำอธิบายใหม่ให้กับความผิดหวังนี้ได้ว่า การขาดทุนก็เป็นเรื่องธรรมดาของการลงทุน ไม่ได้มีใครที่ลงทุนแล้วได้กำไรตลอดทุกครั้ง และวันนั้นเราก็ตัดสินใจไปดีที่สุดเท่าที่ข้อมูลมีแล้ว วันนั้นเราก็จะวางความทุกข์ลงได้
หากเปรียบการลงทุนกับความรัก เมื่อเราอกหัก เราอาจจะเริ่มคิดวนเวียนว่าเราทำอะไรผิดไปตรงไหน เราสารภาพรักไวไป หรือเหตุผลอะไรที่ทำให้เขาไม่รัก สิ่งต่างๆ เหล่านี้ยังเป็นความไม่แน่นอนและเป็นคำถามที่ไม่มีคำตอบ เราจะหายทุกข์ก็ต่อเมื่อเรามีคำอธิบายดีๆ ที่เรายอมรับได้ เช่น เป็นเรื่องปกติที่จะมีคนรักและไม่รัก การที่เขาตอบว่าไม่รักก็ไม่ได้หมายความว่าเขาเกลียด เพราะตลอดเวลาเขาก็ปฏิบัติกับเราดี คงไม่ใช่ไม่รักเลย อาจจะเป็นแค่ความรู้สึกดีๆ แต่ไม่มากพอที่จะทำให้คนหนึ่งตัดสินใจใช้ชีวิตคู่ร่วมกับอีกคน เป็นต้น
แม้หาคำอธิบายได้จะทำให้เราหายเร็ว แต่ก็อย่าเร็วไป
Daniel Gilbert ผู้เขียนหนังสือ Stumbling on the happiness ได้แนะนำว่าแม้การ Rationalize หรือการหาเหตุผลมาอธิบายได้จะทำให้อารมณ์เราคืนกลับมาได้ไว แต่ก็ควรจะให้เวลาเราได้เจ็บปวดและเสียใจบ้าง การทำผิดพลาด หรือการล้มเหลวแล้วยังไม่ทันได้ทบทวนหรือเรียนรู้อะไร แล้วรีบโทษนั่นโทษนี่แล้วให้สิ่งนั้นผ่านไปก็อาจจะไม่ได้ทำให้เรามีความสุขได้ในระยะยาว จงอยู่กับความเจ็บปวดและเรียนรู้จนพอ แล้วจึงหาเหตุผลมาอธิบาย เพื่อให้ก้าวไปได้ต่อ เพื่อเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ต่อไป
สุดท้ายแล้วเราจะปรับตัวเข้ากับสิ่งนั้นได้ไม่ว่าอะไร
ไม่ว่าจะเป็นความเสียใจ เป็นความเสียดาย หรือเป็นความผิดพลาดใดๆ ก็ตาม มนุษย์มีแนวโน้มที่จะปรับตัวกลับมาสู่ค่าปกติได้ อาจจะแค่ช้าหรือเร็ว ดังนั้นแล้วจงใช้ข้อนี้เป็นความกล้า กล้าที่จะเลือกทำ ดีกว่าจะมาเสียใจและเสียดายทีหลังกับสิ่งที่ไม่ได้ทำ เพราะไม่ว่าผลออกมาจะดีหรือร้ายเราก็จะปรับตัวได้ ขอแค่เรามองหาและมองให้เห็นคำอธิบายที่เป็นความปกติธรรมดาของมนุษย์ เพราะเราต่างก็เป็นมนุษย์ธรรมดาคนหนึ่งไม่ว่ายากดีมีจนฉลาดหรือมีปัญญารวยล้นฟ้าอย่างไร ก็ยังเป็นคนคนหนึ่งเช่นทุกคน
.
.
ติดตาม Life Elevated ได้ที่
Website: www.lifeelevated.club/
Facebook: Life Elevated ชีวิตยกระดับ
Twitter: @_lifeelevated_
Instagram: @lifeelevatedclub
Line OA: @Lifeelevated
Blockdit: Life Elevated
.
.
#LifeElevated #สบายใจ #เหตุผล #อธิบาย #สาเหตุ #Rationalize
.
.
อ้างอิง
https://arnondora.in.th/5-tips-for-relieve-stress/
https://bit.ly/3pqmF9r
https://today.line.me/th/v2/article/2kWl5N
https://bit.ly/3a0Gptw
https://sistacafe.com/summaries/77026
https://thestandard.co/podcast/newyearnewyou31/
