New Year’s Resolutions List
เริ่มต้นปีใหม่…ทำอะไรดี?
เมื่อต้นปีที่ผ่านมา หลายคนบ่นอุบว่า ทำไมรู้สึกว่าเวลาช่างยาวนานเหลือเกิน แต่เผลอแป๊บเดียวอีกไม่กี่วันก็จะสิ้นปีแล้ว นั่นหมายความว่าอีกไม่นานเราก็จะเข้าสู่ช่วงปีใหม่อีกครั้ง อะไรบ้าง? สิ่งที่ตั้งใจไว้ตอนต้นปียังทำไม่สำเร็จ เรามารับมือความผิดหวังและสำรวจสอดส่องความผิดพลาดของ “ปณิธานปีใหม่” ว่าทำไมเราถึงพลาดแทบทุกปี แล้วจะเริ่มต้นใหม่อย่างไร ไม่ให้ต้องผิดหวังซ้ำดั่งปีที่ผ่านมา
เพราะอะไรคนส่วนใหญ่จึงเปลี่ยนนิสัยหรือสร้างนิสัยใหม่ไม่ได้? ทำไมเราจึงทำตามที่ตั้งใจไว้ไม่ได้สักที? ตอบง่ายๆ ก็เพราะว่าคนเราเป็นสิ่งมีชีวิตที่ค่อยขยันโดยธรรมชาติ สมองไม่ชอบอะไรที่เปลืองพลังงาน ดังนั้นจึงไม่สามารถโฟกัสหลายๆ อย่างพร้อมกันได้นั่นเอง
อยากสร้างนิสัย ต้องสร้างทีละอย่าง
หนังสือ The ONE Thing เขียนโดย Gary Keller และ Jay Papasan กล่าวว่า Multi-tasking ไม่มีอยู่จริง เราไม่สามารถทำอะไรหลายๆ อย่างพร้อมกันได้ จริงๆ เราแค่ทำทีละอย่างแล้วสลับไปมาอย่างรวดเร็วต่างหาก สุดท้ายจะมีแค่อย่างใดอย่างหนึ่งที่เราโฟกัสมากกว่า แล้วเราก็จะทำอีกสิ่งหนึ่งได้ไม่ดีเลย นอกจากนั้นการที่เรามีความตั้งใจว่าจะทำนู่นทำนี่มากมาย แค่สมองคิดว่าต้องทำสิ่งเหล่านั้นทั้งหมดสมองก็เหนื่อยแล้ว เพราะแต่เดิมในสมัยดึกดำบรรพ์ที่สมองเราวิวัฒนาการมา เราแค่ต้องอยู่รอดในสภาวะที่อาหารมีน้อยเลยต้องประหยัดพลังงานให้มากที่สุด อะไรที่ไม่จำเป็นก็จะไม่ทำ ซึ่งต่างจากสมัยนี้ที่เรามีสิ่งต้องทำเยอะแยะเพื่อพัฒนาตัวเองให้แข่งขันกับคนอื่นได้ จึงเลยเกิดเหตุการณ์ “ทำอะไรไม่เสร็จสักอย่าง” เพราะเราทำอะไรหลายอย่างพร้อมกันมากเกินไป
จาก 2 เหตุผลข้างต้นที่ว่า เราไม่สามารถทำอะไรพร้อมกันได้จริงๆ และสมองไม่ชอบงานเยอะ ๆ ดังนั้นถ้าเราตั้งใจจะสร้างนิสัยใหม่สักอย่าง เราต้องเลือกสร้างนิสัยแค่ทีละอย่างเท่านั้น เหมือนสุภาษิตรัสเซียที่ว่า If you try and chase two rabbits, you will not catch either one.
เมื่อเราต้องเลือกแค่ 1 นิสัย แล้วเราควรจะเลือกสร้างนิสัยอะไร?
“Keystone Habit” หนึ่งนิสัยเปลี่ยนชีวิต
นิยามของ Keystone Habit คือ นิสัยหลักที่สามารถสร้างนิสัยที่ดีอื่นๆ ตามมาได้ ถ้าจะตอบคำถามของย่อหน้าที่แล้วว่าเราควรจะเลือกสร้างนิสัยอะไร คำตอบคือเราควรจะเลือกสร้างนิสัยที่เป็น Keystone Habit เพราะเมื่อทำสำเร็จแล้ว ผลลัพธ์อื่นๆ จะตามมาโดยอัตโนมัติจากความพยายามแค่ครั้งเดียว
นึกภาพแก้วแชมเปญในงานแต่งงานที่มีการจัดเรียงแก้วลดหลั่นเป็นลำดับไว้อย่างสวยงามบนโต๊ะกลางห้องบอลรูมของโรงแรมหรู เมื่อเรารินแชมเปญใส่แก้ว 1 แก้วที่อยู่บนยอดจนเต็ม แชมเปญก็จะล้นปากแก้วออกมาแล้วไหลลงไปเติมแก้วอีกเป็นสิบแก้วด้านล่างจนเต็มทั้งหมด
ถ้าแก้วแชมเปญด้านล่างคือผลลัพธ์ดีๆ ที่จะเกิดขึ้นกับชีวิตเรา แก้วแชมเปญแก้วที่อยู่ด้านบนสุด ก็คือ Keystone Habit ที่เราควรทุ่มเทเวลาและพลังงานในการปลูกฝังนิสัยนั้นลงไปในชีวิตประจำวันของเราให้ได้ อันจะช่วยสร้างนิสัยอื่นที่ดีให้ตามมาได้ด้วย Effect ให้เกิดขึ้นเป็นทอดๆ นั่นเอง
ด้าน แดเนียล ชวาร์ตซ์ (Daniel Schwartz) ศาสตราจารย์จาก Graduate School of Education ผู้เชี่ยวชาญด้านความซับซ้อนของมนุษย์ กล่าวถึงเรื่องปณิธานปีใหม่ไว้ว่า “ผู้คน เปลี่ยนไปตลอดเวลา ตลอดช่วงอายุ” “แต่กุญแจสำคัญที่จะทำให้เรายังคงสนใจและลงมือทำปณิธานของเรา คือ เราต้องมีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อความสร้างสรรค์ เพื่อเอาสิ่งนั้นมาสนับสนุนเราอีกที”
การคิดจะเปลี่ยนอะไรเพียงข้ามคืน จึงเป็นความเข้าใจผิดที่ทำลายปณิธานปีใหม่ของเราตั้งแต่เริ่ม ลองมาเริ่มใหม่ยังไงไม่ให้ล้มครืนตั้งแต่เริ่มกันดี?
ตั้งปณิธานให้ตัวเอง เพื่อตัวเอง
หลายครั้งที่เรามักอยากทำสิ่งที่เปลี่ยนแปลงตัวเอง (โดยเฉพาะการลดน้ำหนัก) เพื่อภาพลักษณ์ที่ดี เราจะได้หุ่นดีขึ้นนะ สุขภาพดีขึ้นด้วย จะแย่ตรงไหนกัน? แต่ลองถามตัวเองดีๆ ว่า เรามีความสุขกับสิ่งที่ทำหรือเปล่า? แม้ความตั้งใจจะเป็นผลดีแค่ไหน ถ้าหากเราไม่ได้รู้สึกดี ไม่ได้มีความสุขที่จะทำตั้งแต่แรก เราจะเอาแรงเอาพลังที่ไหนไปทำกัน ลองเลือกสิ่งที่ทำเพื่อตัวเอง ให้เราเองมีความสุขไปด้วย อาจจะง่ายขึ้นก็ได้นะ
Small Things Matter
เปิดปีใหม่มา อยากจะทำสิ่งที่ยิ่งใหญ่ New Year, New You กันถ้วนหน้า แต่สองสัปดาห์ผ่านไป เหนื่อยจัง จะสำเร็จเมื่อไรหนอ เพราะว่าพลังที่ยิ่งใหญ่ มาพร้อมกับความรับผิดชอบอันใหญ่ยิ่ง แต่ชีวิตไม่ได้ปล่อยให้เรามีพลังมากขนาดนั้น เรายังคงต้องใช้ชีวิตตามปกติ ไม่ได้เปิดปีใหม่มาเพื่อทำปณิธานนั้นเพียงอย่างเดียว ลองเลือกอะไรที่ทำได้ง่ายๆ ใกล้ตัว และมีโอกาสจะประสบความสำเร็จก่อนดีกว่า
ตั้งใจอย่างเฉพาะเจาะจง
“ลดน้ำหนัก” “ออกกำลังกาย” เย่..เรียบร้อยแล้ว ปณิธานปีใหม่ของฉัน แล้ววันก็ล่วงเลยไปแบบไม่มีอะไรเกิดขึ้น เพราะที่ตั้งใจไว้ยังชัดเจนไม่พอ ลองเพิ่มรายละเอียดเข้าไปให้มากกว่านี้ ให้เราได้เห็นปลายทางที่ชัดเจนขึ้นว่ามันอยู่ตรงไหน เช่น ลดน้ำหนักกี่กิโลกรัม น้ำหนักของฉันจะเหลือเท่าไหร่ ออกกำลังกายแบบไหน ด้วยวิธีอะไร ได้มองหาสถานที่และอุปกรณ์ไว้บ้างหรือยัง เป็นต้น ไม่เช่นนั้น ก็อาจจะยังเป็นแค่ปณิธานฟุ้งฝันจับปลายทางไม่เจอต่อไปก็เป็นได้
“ปณิธานปีใหม่” อาจไม่จำเป็นต้องเกิดขึ้นเฉพาะช่วงปีใหม่เสมอไป ขอแค่มีความตั้งใจจริงจะทำ ไม่ว่าระหว่างปีหรือตอนไหนสิ่งนั้นก็พร้อมเป็นจริงได้เสมอ…
อ้างอิง
https://thestandard.co/podcast/newyearnewyou-special/
https://www.teachpot.com/blog/new-years-resolutions/
https://www.blockdit.com/posts/5daf16220fb1c2058e215383
https://thematter.co/social/nys-resolutions/128215
