แม้เราจะรับรู้มาตลอดว่าสมองของมนุษย์นั้นล้ำลึกอย่างน่าอัศจรรย์ สอดประสานการทำงานร่วมกับส่วนอื่นในร่างกายได้ดีเสมอมา แต่สิ่งที่สมองของเราชอบทำมากที่สุด คือ การทำอะไรง่ายๆ เพื่อประหยัดพลังงาน สมองจึงมักหาหนทางซอกแซกให้เราอยู่เสมอ จากการทำงานแบบคาดเดา เช้านี้เราต้องทำแบบนี้นะ เพื่อจะได้ไปทำงานได้ทันเวลา ภายในเวลาเท่านี้ เราก็ใช้ชีวิตไปตามนั้น ง่า สบาย ไร้ปัญหา เดาไว้หมดแล้วว่าต้องทำอะไรบ้าง แบบนี้ไปเรื่อยๆ ทุกวัน จนกลายเป็นนิสัยไปในที่สุด แล้วทำไมสมองถึงชอบให้เราทำอะไรเป็น Routine แบบนี้นักล่ะ?
ในหนึ่งวันสิ่งที่กินพลังงานจากร่างกายของเรามากเป็นอันดับต้นๆ คือ สมอง ประมาณ 20-25% จากพลังงานทั้งหมด จริงๆ ถ้าเทียบสัดส่วนร่างกายกับสมอง มนุษย์ถือว่าเป็นสัตว์ที่มีสมองใหญ่พอสมควร การใช้พลังงานมหาศาลจึงตามมา ว่ากันตามตรง ยิ่งใช้สมองในการขบคิดน้อยก็ยิ่งใช้พลังงานน้อยลงตามไปด้วย การทำอะไรเป็น Routine ทำเรื่องเดิมๆ นิสัยเดิมๆ แบบไม่ต้องคาดเดาอะไรใหม่ จึงเป็นหนทางที่สมองเลือกให้เรา เพราะมันจะช่วยประหยัดพลังงานได้มากที่สุดนั่นเอง เราจึงรู้สึกสะดวกสบายกับการทำอะไรซ้ำๆ เดิมๆ แบบนี้ จนหลายอย่างมันกลายร่างไปเป็นนิสัยของเรา จากความเคยชินบางครั้งบางคราวนี่แหละ
การทดลองของ อับราฮัม ลูชินส์ (Abraham Luchins) ในปีค.ศ. 1942 เรื่องการรินน้ำในเหยือกกัน โดยการทดลองของให้ มีเหยือกอยู่ 3 ขนาด ให้ผู้เข้าร่วมการทดลองเนี่ย รินน้ำให้ได้ปริมาณตามที่เขาต้องการ ขอข้ามเรื่องตัวเลขมาสู่ผลลัพธ์ของเรื่องนี้กัน โจทย์ส่วนมากของเขา จะใช้วิธีแก้ปัญหาเดียวกันหมด เพียงแค่เปลี่ยนตัวเลขไปมาเท่านั้น แต่ข้อสุดท้ายนั้นต่างออกไป มันมีวิธีทำที่ง่ายแสนง่าย แต่ผู้เข้าทดลองชินกับการทำโจทย์แบบข้อก่อนหน้าไปแล้ว ก็เลยเลือกทำตามวิธีเดิม จนไม่ได้หยุดคิดด้วยซ้ำว่าข้อสุดท้ายนี้มันง่ายแค่ไหน นั่นแหละ สิ่งที่อาจกระทบกับชีวิตของเรา หากเราชอบทำอะไรเดิมๆ จนชิน
แม้ทำมานานจนติดเป็นนิสัย ตั้งแต่เด็กจนโต ตั้งแต่เรื่องชีวิตประจำวันไปจนถึงการทำงาน ไม่ว่าเรื่องไหน ถ้าหากเราอยากแก้ไขให้เป็นไปในทางที่ดีขึ้น หรืออยากเลิกนิสัยทำอะไรซ้ำเดิม เพื่อได้ลองสิ่งใหม่ๆ ดูบ้าง เริ่มตอนไหนก็ไม่สาย เรามีเทคนิคที่ช่วยให้การเลิกนิสัยเก่า เริ่มนิสัยใหม่ ราบรื่นยิ่งขึ้น ส่วนรายละเอียดที่ลึกลงไปกว่านั้น จะเป็นเรื่องของแต่ละคนที่แตกต่างกันไป มาดูเทคนิคเบื้องต้นของการเริ่มต้นใหม่กันดีกว่า
พาตัวเองไปอยู่ในบรรยากาศใหม่ๆ
บรรยากาศเดิมๆ เป็นอีกปัจจัยที่ส่งเสริมให้เราทำนิสัยเดิมๆ เช่นกัน ลองหาสิ่งแวดล้อมใหม่ๆ ให้กับตัวเอง หรือสร้างบรรยากาศใหม่ๆ ขึ้นมา เพื่อให้เป็นการส่งสัญญาณไปที่สมองว่าบรรยากาศเปลี่ยนไปแล้วนะ เราจะทำอะไรแบบเดิมๆ ไม่ได้แล้ว หากเราชอบวางของไม่เป็นที่ จนพื้นแทบไม่มีช่องว่างให้เดิน แต่เราก็ยังอาศัยความเคยชินอยู่กับมันจนรู้สึกว่า “ก็ไม่รกเท่าไหร่นี่” ลองหาภาพห้องในสไตล์ที่ชอบบนอินเทอร์เน็ต เพื่อให้เห็นว่าถ้าหากห้องเราไม่รกแบบตอนนี้ มันจะสวยงาม สบายตา ขนาดไหนกันนะ
ให้โดพามีนเป็นรางวัลกับตัวเอง
เวลาเราทำอะไรสำเร็จเป็นครั้งแรก ไม่ว่าจะเรื่องเล็กเรื่องใหญ่ เรามักจะดีใจ มีความสุข จากการลงมือทำครั้งแรกๆ แต่ครั้งต่อๆ ไปที่เราทำจนชินแล้ว ความสุขที่ว่านั้นแทบไม่หลงเหลือให้เราได้รู้สึกถึงมันเลย ความสุขในตอนแรกเริ่มนั้นไม่ได้มาจากดินฟ้าอากาศ แต่มาจากฮอร์โมนแห่งความสุขอย่างโดพามีน (Dopamine) ที่เรามักจะได้รับเป็นรางวัลจากสมองของตัวเองเมื่อได้ทำกิจกรรมที่น่าพึงพอใจ
ลองมาเพิ่มโดพามีนให้ตัวเอง ด้วยการหาอะไรใหม่ๆ ทำดูบ้าง กิจกรรมที่ไม่เคยทำ กิจกรรมที่ไม่ได้ทำนานแล้ว หรือการเลิกทำอะไรเดิมๆ แม้จะเป็นเรื่องง่ายๆ อย่าง วางของไม่เป็นที่ ทิ้งจานชามไว้ข้ามคืน เป็นต้น เพื่อเรียกคืนความรู้สึกพึงพอใจตอนได้ลงมือทำอะไรสำเร็จเป็นครั้งแรกกลับมา ไม่ว่าจะเป็นการทำสิ่งใหม่หรือการเลิกทำก็ตาม โดพามีนก็จะทำหน้าที่ของมันอย่างสม่ำเสมออยู่ดี
จับเวลาและหาที่ลงให้กิจกรรมใหม่ๆ
รดน้ำต้นไม้ 5 นาที กายบริหารง่ายๆ 15 นาที อ่านหนังสือ 1 บท 20 นาที เล่นเกมลับสมอง 5 นาที เล่นดนตรี 30 นาที ทุกกิจกรรมต่างมีเวลาในตัวของมัน คลาดเคลื่อนไปบ้าง เราไม่ได้จะถกกันเรื่องเวลา ว่าจริงๆ แล้วกิจกรรมนี้ควรใช้เวลาไปเท่าไหร่ แต่อยากแนะนำให้ลองกำหนดเวลาที่แน่นอนและเหมาะสมกับกิจกรรมที่เราเล็งไว้ ที่สำคัญคือต้องทำอย่างสม่ำเสมอและตั้งใจกับมันก็พอ
ความเคยชินอาจไม่ได้แย่ไปเสียทั้งหมด เรายังมี Muscle Memory ท่าไม้ตายของความเคยชิน ที่อยู่ในรูปแบบของทักษะและความเชี่ยวชาญ สุดท้ายแล้วเรื่องนี้อาจจะเริ่มต้นจาก ความเข้าใจในตัวเองว่าความเคยชินไหนที่กำลังทำลายความสามารถของเรา นิสัยไหนที่ควรเลิกและอยากเลิกเสียที หรือการมองหาอะไรใหม่ๆ ให้ตัวเอง แม้ในวันที่อายุของเราเดินทางมาประมาณนึงแล้วก็ตาม…
.
.
ติดตาม Life Elevated ได้ที่
Website: www.lifeelevated.club/
Facebook: Life Elevated ชีวิตยกระดับ
Twitter: @_lifeelevated_
Instagram: @lifeelevatedclub
Line OA: @Lifeelevated
Blockdit: Life Elevated
.
.
#LifeElevated #BreakYourRoutine
.
.
อ้างอิง
https://today.line.me/th/v2/article/90wwzx
https://storylog.co/story/5ec02d41ca5a23c067d9a827
.
.
