คาร์ลกุสตาฟจุง เป็นหนึ่งในนักจิตวิทยาที่สืบทอดแนวคิดมาจากทฤษฎีของ Sigmund Freud ทฤษฎีของ Jung นั้นมีการพัฒนาจากทฤษฎีจิตใต้สำนึกของ Freud จนกระทั่งเป็นทฤษฎีจิตใต้สำนึกในแบบของเขาเอง โดยเขามีความเชื่อว่ามนุษย์ที่เกิดมามีข้อมูลที่รับมาจากบรรพบุรุษ ซึ่งจะเป็นการชี้นำ พฤติกรรม และกำหนดจิตสำนึก ตลอดจนการตอบสนองต่อประสบการณ์ และโลกส่วนตัวของเขา บุคลิกภาพแต่ละบุคคลจึงเป็นผลของการกระทำของแรงภายใน ( Inner Forces ) ที่กระทำต่อแรงภายนอก (Outer Forces)
อย่างไรก็ตามทฤษฎีของ Jung แตกต่างจาก Frued ที่อธิบายว่า พฤติกรรมของบุคคลเป็นผลมาจากแรงกระตุ้นทางเพศ แต่ Jung เชื่อว่าบุคคลจะเป็นคนเช่นใดนั้น ย่อมขึ้นอยู่กับการอบรมเลี้ยงดูตั้งแต่วัยเด็กด้วยเช่นกันองค์ประกอบของจิต (Structural Components of Psyche) เป็นผลรวมทั้งหมดของบุคลิกภาพที่ประกอบด้วยระบบต่างๆ ซึ่งทำงานร่วมกัน
โครงสร้างของบุคลิกภาพของ Jung มีดังนี้
– ตัวตน (Ego) อีโก้ของ Jung ฯนคล้ายกับอีโก้ของ Freud ตรงที่เป็นส่วนที่รับรู้ข้อมูลและเป็นส่วนที่มีสติสัมปชัญญะ เป็นส่วนของความเข้าใจ ความจำ และระลึกรู้ในการแสดงพฤติกรรมตลอดจนความรู้สึกที่เป็นเอกลักษณ์
– จิตใต้สำนึก ประกอบด้วย Personal Unconscious คือ ประสบการณ์ทั้งหมดที่ถูกเก็บกด ถูกลืม หรืออ่อนแอเกินที่จะกระตุ้นความรู้สึก และ เป็นประสบการณ์ของแต่ละบุคคล เอกลักษณ์ของแต่ละบุคคล การจินตนาการ และ Collective Unconscious คือ กระบวนการทางจิตใต้สำนึกที่สั่งสมลักษณะบุลิกภาพของมนุษย์หลายต่ออายุคน
– “จิตไร้สำนึกร่วม” (collective unconscious) คือส่วนที่ลึกที่สุดและมีพลังที่สุด เนื่องจากมันคือร่องรอยแห่งวิวัฒนาการของมนุษยชาติตลอดช่วง เวลาที่ผ่านมา รวมทั้งบรรดา “แม่แบบ” ทั้งปวง ทั้งบรรพบุรุษที่ยังเป็นสัตว์ วีรบุรุษ การตาย การกลับชาติมาเกิด
– ระบบภายในบุคลิกภาพ ประกอบด้วยสิ่งปรากฏแก่สาธารณะ ที่เรียกว่า “เพอโซนา” (persona) ลักษณะของความเป็นเพศ เรียกว่า “อะนิมา” (Anima) และ “อะนิมัส” (Animus) “ชาโดว์” หรือสัญชาตญาณของความเป็นสัตว์ และ “ตัวตน” (self) ซึ่งแสวงหาความเป็นหนึ่งเดียว (unity) และความสมบูรณ์ (wholeness)
The Archulepes 4 สาขาหลักของ Jungian
Archetypes เป็นแนวคิดที่นำโดย Carl Jung นักจิตแพทย์ชาวสวิสผู้ซึ่งเชื่อว่า Archetypes เป็นแบบอย่างของมนุษย์พฤติกรรมหรือบุคลิกภาพ Archetypes เขาแนะนำเป็นแนวโน้มที่เริ่มเกิดขึ้นซึ่งมีบทบาทในการมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของมนุษย์
จุงเชื่อว่าจิตใจของมนุษย์ประกอบด้วยองค์ประกอบสามส่วนคือ อัตตา ส่วนบุคคลที่ หมดสติ และจิตใต้สำนึกโดยรวม ตาม Jung, อัตตาแสดงถึง จิตสำนึก ในขณะที่บุคคลที่หมดสติมีความทรงจำรวมทั้งผู้ที่ได้รับการปราบปราม จิตใต้สำนึกโดยส่วนรวมเป็นองค์ประกอบที่ไม่ซ้ำกันใน Jung นั้นเชื่อว่าส่วนหนึ่งของจิตใจนี้เป็นรูปแบบการสืบทอดทางจิตวิทยา มันมีทั้งความรู้และประสบการณ์ที่เราแบ่งปันกันเป็นสายพันธุ์
ในจิตวิทยาจุนเกียน archetypes เป็นตัวแทนของรูปแบบสากลและภาพที่เป็นส่วนหนึ่งของจิตใต้สำนึกโดยรวม จุงเชื่อว่าเราได้รับมรดกเหล่านี้ตามแบบฉบับที่เรารับช่วงแบบสัญชาตญาณของพฤติกรรม
ต้นกำเนิดของ Archetypes
Archetypes เหล่านี้มาจากไหน? จุงเชื่อว่าเจตนารมณ์เหล่านี้มีอยู่จริง เขาบอกว่าแบบจำลองเหล่านี้เป็นธรรมชาติ, สากล, และกรรมพันธุ์ archetypes จะไม่ได้เรียนรู้และมีบทบาทในการจัดระเบียบวิธีการที่เราได้สัมผัสกับบางสิ่งบางอย่าง
“ทุกความคิดที่ทรงพลังที่สุดในประวัติศาสตร์กลับไปสู่ยุคสมัย” Jung อธิบายไว้ในหนังสือ โครงสร้างของจิต
“แนวคิดนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งกับความคิดทางศาสนา แต่แนวความคิดหลักด้านวิทยาศาสตร์ปรัชญาและจริยธรรมไม่มีข้อยกเว้นสำหรับกฎนี้ในรูปแบบปัจจุบันพวกเขาเป็นรูปแบบของความคิดตามแบบฉบับที่สร้างขึ้นโดยการใช้และปรับความคิดเหล่านี้ให้เป็นจริงอย่างมีสติสำหรับ มันเป็นหน้าที่ของจิตสำนึกไม่เพียง แต่จะรับรู้และซึมซับโลกภายนอกผ่านประตูแห่งประสาทสัมผัสเท่านั้น แต่ยังทำให้เราสามารถมองเห็นโลกแห่งความเป็นจริงภายในตัวเราได้” เขากล่าว
จุงปฏิเสธแนวความคิดของ tabula rasa หรือความคิดที่ว่าความคิดของมนุษย์เป็นเรื่องที่ว่างเปล่าเมื่อแรกเกิดที่จะถูกเขียนลงบนประสบการณ์โดยลำพัง เขาเชื่อว่าความคิดของมนุษย์ถือเป็นพื้นฐานทางจิตวิทยาของบรรพบุรุษของเรา เหล่านี้เป็นภาพลวงตาในตอนแรกที่เขาขนานนามว่าเป็นรากฐานของการเป็นมนุษย์
เหล่าบรรดาตัวละครโบราณและเทพนิยายที่สร้างขึ้นเป็นแบบฉบับที่อาศัยอยู่กับทุกคนจากทั่วทุกมุมโลก Jung เชื่อว่านี่คือหลักฐานเหล่านี้ที่เป็นสัญลักษณ์ของ แรงจูงใจ พื้นฐานค่านิยมและบุคลิกภาพของมนุษย์ เขาเชื่อว่าแม่แบบแต่ละคนมีบทบาทในบุคลิกภาพ แต่รู้สึกว่าคนส่วนใหญ่ถูกครอบงำด้วยแม่แบบที่เฉพาะเจาะจง วิธีการที่เกิดขึ้นจริงในแบบฉบับแม่แบบจะขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยรวมถึงอิทธิพลทางวัฒนธรรมของแต่ละบุคคลและประสบการณ์ส่วนตัวที่ไม่เหมือนใคร
Jung ระบุต้นแบบ Archetypes สี่ตัวใหญ่ๆ แต่เชื่อว่าไม่มีขีด จำกัด สำหรับจำนวนที่อาจมีอยู่ ลองมาดูที่สี่ Archetypes หลักที่ Jung อธิบายเช่นเดียวกับคนอื่นๆ บางที่มักจะระบุ
Persona
บุคลิกภาพเป็นวิธีการที่เรานำเสนอตัวเองไปทั่วโลก คำว่า “Persona” มาจากคำภาษาละตินซึ่งแปลว่า “Mask” อย่างแท้จริง ไม่ใช่รูปแบบที่แท้จริง บุคคลแสดงถึงหน้ากากสังคมที่แตกต่างกันทั้งหมดที่เราสวมใส่ท่ามกลางกลุ่มต่างๆและสถานการณ์ต่างๆ มันทำหน้าที่เพื่อป้องกันอัตตาจากภาพเชิงลบ ตามที่จุงบุคคลนั้นอาจปรากฏในความฝันและมีรูปแบบที่แตกต่างกัน
ในช่วงพัฒนาการเด็กเรียนรู้ว่าพวกเขาจะต้องประพฤติตนด้วยวิธีบางอย่างเพื่อให้สอดคล้องกับความคาดหวังและบรรทัดฐานของสังคม บุคคลพัฒนาเป็นหน้ากากทางสังคมที่มีทั้งหมดกระตุ้นแบบดั้งเดิมแรงกระตุ้นและ อารมณ์ ที่ไม่ถือว่ายอมรับในสังคม รูปแบบบุคคลช่วยให้ผู้คนสามารถปรับตัวเข้ากับโลกรอบตัวและปรับตัวให้เข้ากับสังคมที่ตนอาศัยอยู่ อย่างไรก็ตามการระบุอย่างใกล้ชิดเกินไปกับแม่แบบนี้จะทำให้ผู้คนมองไม่เห็นตัวตนที่แท้จริงของพวกเขา
เงา (Shadow)
เงาเป็นแม่แบบที่ประกอบด้วยสัญชาตญาณทางเพศและชีวิต เงาอยู่ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของจิตไร้สำนึกและประกอบด้วยความคิดที่อ่อนแอความอ่อนแอความปรารถนาสัญชาตญาณและข้อบกพร่อง
เงากลายเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามที่จะปรับตัวให้เข้ากับบรรทัดฐานทางวัฒนธรรมและความคาดหวัง เป็นแบบอย่างนี้ที่มีทุกสิ่งที่ไม่เป็นที่ยอมรับไม่ได้ต่อสังคมเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงศีลธรรมและคุณค่าส่วนบุคคลของตัวเอง อาจรวมถึงสิ่งต่างๆ เช่นความอิจฉาโลภความ อยุติธรรมความ เกลียดชังและการ รุกราน
แม่แบบนี้มักถูกอธิบายว่าเป็นด้านมืดของจิตใจแทนความป่าความวุ่นวายและที่ไม่รู้จัก ข้อเสนอแนะที่แฝงเหล่านี้มีอยู่ในตัวเราทุกคน Jung เชื่อแม้ว่าบางครั้งบางคนอาจปฏิเสธองค์ประกอบของจิตใจของตัวเองและแทนที่จะนำเสนอต่อผู้อื่น
จุงบอกว่าเงาจะปรากฏใน ความฝัน หรือวิสัยทัศน์และอาจมีหลายรูปแบบ มันอาจจะปรากฏเป็นงูมอนส์เตอร์เป็นปีศาจมังกรหรือรูปอื่นๆ ที่มืดมืดหรือแปลกใหม่
Anima และ Animus
Anima เป็นภาพผู้หญิงในจิตใจชายและความเกลียดชังเป็นภาพผู้ชายในจิตใจของผู้หญิง Anima / Animus แสดงถึง “ตัวตนที่แท้จริง” แทนที่จะเป็นภาพที่เรานำเสนอต่อผู้อื่นและทำหน้าที่เป็นแหล่งสื่อสารหลักกับกลุ่มคนสติไม่ได้
จุงเชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาและอิทธิพลทางสังคมมีส่วนทำให้เกิดบทบาททางเพศและอัตลักษณ์ทางเพศ จุงบอกว่าอิทธิพลของ Animus และ Anima Archetypes ก็มีส่วนเกี่ยวข้องกับกระบวนการนี้ด้วยตาม Jung, Animus แสดงถึงลักษณะของชายในหญิงในขณะที่ Anima เป็นตัวแทนด้านผู้หญิงในผู้ชาย
เหล่านี้ภาพตามแบบฉบับจะขึ้นอยู่กับทั้งสิ่งที่พบได้ในส่วนรวมและส่วนบุคคลหมดสติ ความรู้สึกหมดสติโดยรวมอาจมีความหมายว่าผู้หญิงควรประพฤติอย่างไรในขณะที่ประสบการณ์ส่วนตัวกับภรรยาแฟนสาวและมารดามีส่วนช่วยให้เกิดภาพส่วนตัวของสตรีมากขึ้น
อย่างไรก็ตามในหลายวัฒนธรรมชายและหญิงได้รับการสนับสนุนให้ใช้บทบาทเพศแบบดั้งเดิมและมักเข้มงวด จุงบอกว่าความท้อแท้ของผู้ชายในการสำรวจด้านผู้หญิงและผู้หญิงในการสำรวจลักษณะทางชายของพวกเขาเพื่อทำลายการพัฒนาทางจิตวิทยา
Anima และ Animus รวมกันเรียกว่า syzygy หรือ divine couple ซึ่งแสดงถึงความสมบูรณ์การผสมผสานและความเป็นทั้งหมด
ตนเอง
ตัวเองเป็นแม่แบบที่แสดงถึงความรู้สึกและจิตสำนึกที่เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของแต่ละบุคคล การสร้างตัวเองเกิดขึ้นผ่านกระบวนการที่รู้จักกันเป็น Individuation ซึ่งในด้านต่างๆ ของบุคลิกภาพรวม จุงมักจะแสดงตัวเองเป็นวงกลมสี่เหลี่ยมจัตุรัสหรือ Mandala
แม่แบบตัวเองหมายถึงจิตที่มีเอกภาพโดยรวม จองบอกว่ามีบุคลิกที่แตกต่างกันสองแบบ อาตมาเป็นศูนย์กลางของจิตสำนึก แต่ก็เป็นตัวตนที่อยู่ตรงกลางของบุคลิกภาพ บุคลิกภาพ ไม่เพียง แต่รวมถึงจิตสำนึก แต่ยังรวมถึงอัตตาและจิตไร้สำนึก คุณสามารถคิดได้โดยการนึกภาพวงกลมที่มีจุดตรงกลาง วงกลมทั้งหมดประกอบขึ้นด้วยตัวเองซึ่งจุดเล็กๆ ตรงกลางแสดงถึงอัตตา
สำหรับ Jung เป้าหมายสูงสุดคือเพื่อให้แต่ละบุคคลบรรลุความรู้สึกของตัวตนที่เหนียวเหนียวซึ่งคล้ายคลึงกันในหลายๆ ด้านกับแนวคิดของ Maslow ในการปรับเปลี่ยนตนเอง
Archetypes อื่นๆ
Jung บอกว่าจำนวน archetypes ที่มีอยู่ไม่คงที่หรือคงที่ อาจมีซ้อนทับกันอยู่หลายแห่งหรือรวมกันในแต่ละช่วงเวลา ต่อไปนี้เป็นเพียงไม่กี่ archetypes ที่ Jung อธิบาย:
– พ่อ: ร่างอำนาจ สเติร์น มีอำนาจ
– แม่: การบำรุง ปลอบโยน
– เด็ก: ความ ปรารถนาที่ไร้เดียงสา วิญญาณ นฤพาน
– ชายชราที่เก่ง: คำแนะนำ ความรู้ ความฉลาด
– พระเอก: แชมป์ พิทักษ์ ผู้ช่วยชีวิต
– หญิงสาว: Innocence ความปรารถนา ความบริสุทธิ์
– คนโกง: Deceiver โกหก ปัญหาในการผลิต
คนเรามีชีวิตอยู่เพื่อเป้าหมายในอนาคต พอๆ กับอดีต การจะเข้าใจมนุษย์อย่างลึกซึ้งนั้น จะต้องพิจารณาทั้งสองด้าน อ มองจากอดีต และมองในอนาคต แล้วนำมาพิเคราะห์ร่วมกัน ก็จะเห็นภาพของเขาได้อย่างสมบูรณ์
.
.
ติดตาม Life Elevated ได้ที่
Website: www.lifeelevated.club/
Facebook: Life Elevated ชีวิตยกระดับ
Twitter: @lifeelevatedCLB
Instagram: @lifeelevatedclub
Line OA: @Lifeelevatedclub
Blockdit: Lifeelevatedclub
Youtube: Life Elevated Club
Pinterest: @Lifeelevatedclub
Blog สสส.: Life Elevated Club
